یان لنکستر فلمینگ، ٢٨ می سال ١٩٠٨ در لندن متولد
شد .(اگرچه که او متولد لندن است ولی رگه های خانوادگی او به اسکاتلند بازمی گردد).
پدرش که عضو پارلمان بریتانیا بود در جنگ جهانی اول سال ١٩١٧، درست یک هفته قبل از
تولد ٩ سالگی یان، کشته شد و به همین بهانه وینستون چرچیل پیامی درباره ی او در روزنامه
تایمز به چاپ رساند.
یان ، پس از آن که تلاش کرد وارد ارتش شود و موفق نشد، وارد خبرگزاری
رویترز شده و در آنجا مقدمات روزنامه نگاری را فرا گرفت.
اولین جرقه نوشتن رمان در
ذهن او،در طول جنگ جهانی دوم بود به وجود آمد.یان فلمینگ برای سازمان امنیت انگلستان کار می‌کرد
و در جریان جنگ جهانی دوم برای به دست آوردن اطلاعات نازی‌ها فعالیت داشت . او در راس
گروهی به نام «واحد یورش 30» به جمع آوری اطلاعات برای متفقین می‌پرداخت. یکی از کارمندان
او جاسوسی با نام "مرلین مینشال" بود که در حقیقت الهام بخش قهرمان داستان
هایش شد. او ماموری شجاع، بی پروا و تک رو بود و مثل جیمز باند، زیردریایی‌های کوچک
را هدایت می‌کرد و می‌توانست حتی از پشت اسکی بازی کند و این شجاعت را داشت که در
مواقع لزوم و در صورتی که دستور مقامات ارشد را نادرست می‌دانست ، از آنها سرپیچی کند.
او در سال ١٩٥٢ نوشتن اولین رمانش با محوریت شخصیت
«جیمز باند» ، با نام کازینو رویال را آغاز کرد و پس از دو ماه نوشتن رمان را به پایان
و در ١٣ آپریل ١٩٥٣، به چاپ رساند.
گفتنی است که فلمینگ یکی از طرفداران پرنده شناسی بود . (یکی از مشهورترین
اشخاص در این رشته "جیمز باند" نام داشت که کتابی با نام چشم طلایی (گونه
ای اردک) در مورد گونه های مختلف پرندگان نوشته بود.)
فلمینگ هنگام نوشتن اولین کتاب
از مجموعه جیمزباند یعنی "کازینو رویال"
با ذهنیتی سینمایی پیش رفت و حتی کمی بعدتر اعتراف کرد که در خلق کاراکتر جیمزباند
بازیگری مانند کری گرانت را تجسم و تلاش فراوانی برای ساخته شدن آثاری سینمایی از روی
داستان هایش کرده که در نهایت موفق به مشاهده سه فیلم از این مجموعه شد.
کازینو رویال با استقبال مخاطبان روبه رو شد به
طوری که در کمتر از یک ماه ٤٧٥٠ نسخه و در چاپ سوم بیش از ٨٠٠٠ نسخه از آن به فروش
رسید. پس از آن در سال ۱۹۵۴ بکش و زنده بمان و در سال ۱۹۵۵ مون راکر از او به چاپ رسید.
اولین جرقه برای اقتباس
از داستان جیمز باند در سال ۱۹۵۴ در مجموعه کلای‌مکس بر اساس داستان کازینو
رویال زده شد. بازیگری نقش جیمز باند در این مجموعه بر عهده بازیگر توانای آمریکایی،
بری نیلسن بود. یان فلمینگ خواهان ساختن قسمت‌هایی از داستانش توسط الکساندر کوردا
بود. یان، پیشنهادش ساخت کتاب‌های بکش و زنده بمان و مون‌راکر بود که کوردا نپذیرفت. در ۱ اکتبر ۱۹۵۹ فلیمینگ نگارش فیلمنامه‌ای اختصاصی برای ساختن فیلمی به تهیه‌کنندگی کوین
مک‌کلوری را بر عهده گرفت. اگرچه به طور همزمان جک ویتینگهام نیز در حال نگارش فیلمنامه‌ای
برای همین کار بود. آلفرد هیچکاک و ریچارد بارتون از قبول کارگردانی و بازیگری در این
فیلم سرباز زدند. مک‌کلوری به دلیل کاهش احتمال موفقیت نیز از کار کنار کشید. فلمینگ
هم فیلمنامه نگارشی‌اش را به صورت داستانی با نام گلوله‌آتشین درسال۱۹۶۱منتشرکرد.
در سال ۱۹۵۹، بروسولی، برای ساخت اقتباسی از جیمز باند
ابراز علاقه نمود. بروسولی به همراهی شریکش٬ هری سالتزمن، در سال ۱۹۶۱ حقوق تمام داستان‌های جیمز باند، به جز داستان کازینو رویال را از فلمینگ
خریداری نمودند. در آن زمان، بسیاری از شرکت‌های هالیوودی به دلایلی چون خیلی انگلیسی
بودن یا خیلی پرهیاهو بودن از ساخت آن امتناع می کردند. تهیه‌کنندگان سینما نیز از
آنها برای ساخت اثر، یک میلیون دلار درخواست می‌نمودند تا یکی از دو کتاب گلوله آتشین
یا دکتر نو را بسازند. در نهایت در ۱۹۶۱، شرکت یونایتد آرتیستز و بروسولی به توافق رسیدند.
این دو تهیه‌کننده شرکت ای‌اوان را راه‌اندازی کرده
و تولید دکتر نو را آغاز کردند. برای یافتن بازیگر نقش اولین جیمز باند مسابقه‌ای برگزار
و شش نفر نهایی شدند و در نهایت بازیگری به نام شان کانری که این فیلم یازدهمین اثر
او بود، انتخاب شد. بر خلاف منتقدان، تماشاگران به فیلم علاقه مند شده بودند. پس از
موفقیت فیلم اول ساخت قسمتهای بعدی هموار شد. در طول ساخت دنباله ها، میزان علاقه مندان
به فیلم روندی صعودی را طی می کرد. یان فلمینگ که با ساخت مجموعه فیلمهای جیمز باند
به شهرتی افزون تر از قبل دست یافته بود، سرانجام در ١٢ آگوست ١٩٦٤ در سن ٥٦ سالگی
بر اثر حمله قلبی چشم از جهان فرو بست. تا زمانی که فلمینگ در قید حیات بود سه فیلم
بر اساس مجموعه داستان های جیمز باند ساخته شد و در پایان پس از گذشت دو سال از مرگ
او آخرین کتاب مجموعه جیمز باند در سال ١٩٦٦ با نام اختاپوس و روشنایی‌های روز منتشر
شد.
در تاثیر گذاری فلمینگ بر سینمای جهان باید گفت
که او طی دهه 60 گونه ای جدیدتر از قهرمانان را ارائه داد. شخصیت جیمزباندِ "یان
فلمینگ" مردی خوش پوش ، خونسرد ، تک گو و بسیار شجاع است که همواره در قالب نیروی
"خیر" به مبارزه با نیروی "شر" که عمدتا هدف اش نابودی جهان است
برمی آید .
جاسوس های سینمایی در دوره ما بسیار متفاوت اند
ولی این واقعیت که تمامی آنها ادامه دهنده موجی هستند که جیمزباند به راه انداخته غیرقابل
انکار است. اشخاصی مانند اتان هانت ، جیسون بورن و ... فرزندان جیمزباندی هستند که
فلمینگ برای جهان سینما به ارمغان آورد. استفاده "باند" از تکنولوژی دیگر تاثیرات مهم او در فیلم های
عصر ماست ، استفاده از خودکارهایی که در حقیقت یک بمب هستند ، ماشین های کنترل از راه
دور که ضد گلوله هستند و دوربین های کوچک جاسوسی ، گرچه این موارد اکنون در دنیای ما
جایگاهی ثابت دارند ولی خودنمایی های ابتدایی آن ها از تفکر شخصی مانند فلمینگ برآمده
است و نگاه پر سرعت او به دنیای کُند جاسوسی فضایی متفاوت را برای مخاطبین او طی قرن
گذشته بوجود آورده است.
در حقیقت
فلمینگ با خلق دنیایی متفاوت با آنچه در تصورات جهانیان از کلمه "جاسوس"
بود باعث جایگزین شدن این واژه در فرهنگ مردمی و سینما دوستان شد و اکنون کمتر کسی
است که با شنیدن کلمه جاسوس برای چند لحظه
به یاد جیمز باند و اسلحه ی کوچک و طریقه منحصر به فردی که خودش را معرفی می کند نیفتد.
در زیر برخی از روی جلدهای چاپ اول رمان‌های این مجموعه ارائه شده است.
1. «کازینو رویال» نخستین بار سال 1953 توسط انتشارات کیپ منتشر شد. قیمت
امروز این نسخه 50 هزار پوند است چون این یک نسخه بسیار نادر از مجموعه
جیمز باند است و روی جلدش را نیز خود یان فلمینگ طراحی کرده است. این جلد
نخستین جلد از یک مجموعه 11 جلدی است.
2. «از روسیه، با عشق» اولین بار سال 1957 منتشر شد. این کتاب پنجمین رمان
این مجموعه و قیمت امروز آن 2 هزار پوند است. فلمینگ این رمان را وقتی در
جاماییکا بود نوشت و آن زمان نسبت به آینده باند امیدوار نبود.
3. «پنجه طلایی» نخستین بار سال 1959 توسط کیپ منتشر شد. امروز این نسخه
به قیمت 2 هزار پوند فروخته می‌شود زیرا یک نسخه کاملا نادر است که امضای
چهار بازیگر این فیلم را دارد. این کتاب هفتمین رمان این مجموعه است.
4. «فقط برای چشم‌های تو»: این کتاب اولین بار در سال 1960 منتشر شد. این
نسخه به قیمت 750 پوند، شامل مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه فلمینگ درباره
باند است که از تغییر رمان‌های بلندی که پیش از این نوشته بود، شکل
گرفته‌اند.
5. «تاندربال»: چاپ اول توسط کیپ در سال 1961 منتشر شد. قیمت امروز این نسخه 450 پوند و هشتمین رمان این مجموعه است.
6. «جاسوسی که مرا دوست دارد»: چاپ اول این رمان که توسط انتشارات کیپ در
سال 1962 منتشر شد، امروز قیمت 375 پوند قیمت دارد. این کتاب نهمین رمان در
مجموعه 11 جلدی است.
7. «در سرویس مخفی علیاحضرت»: نخستین بار به وسیله انتشارات کیپ در سال
1963 منتشر شد. این کتاب به قیمت 950 پوند، دهمین رمان این مجموعه است و 60
هزار نسخه از آن در ماه اول انتشارش به فروش رسید. فلمینگ این کتاب را در
جاماییکا نوشت.
8. «اسلحه طلایی»: این کتاب نخستین بار سال 1965 منتشر شد. با قیمت 325
پوند، این رمان دوازدهمین رمان فلمینگ است و پس از درگذشت او منتشر شد.
هرچند این رمان را ضعیف ترین کار او می‌شمارند، اما هنوز پرفروش است.
متین مجیدیان
